Ząbkowanie to trudny czas dla dziecka i jego rodziców. Ten etap rozwoju nie u każdego maluszka przebiega tak samo, gdyż u jednych dzieci zęby pojawiają się bardzo szybko, a u innych wiąże się to z płaczem i gorączką. Jakie są objawy ząbkowania i jak można złagodzić ból dziąseł wynikający z wyrzynających się zębów?
Objawy ząbkowania
Do najbardziej widocznych objawów ząbkowania zalicza się podrażnione, rozpulchnione oraz zaczerwienione dziąsła i to jest tzw. objaw miejscowy. Poza tym dochodzi do zmiany zachowania u dziecka, gdyż staje się ono marudne, częściej płacze. Do tego może dojść obniżony apetyt, co wynika ze stanu dziąseł, które bolą dziecko.
Maluszek może się również bardzo ślinić oraz wkładać piąstki albo inne przedmioty do ust, co ma mu przynieść ulgę w swędzeniu dziąseł. Ponadto u niektórych dzieci może jeszcze pojawić się gorączka. Jednak u każdego dziecka tempo wzrostu oraz wyrzynania się zębów jest indywidualne. Przeważnie najpierw pojawiają się dolne jedynki, a potem górne jedynki, chociaż nie u każdego jest to normą.
Jak pomóc ząbkującemu dziecku?
Bardzo dobrym sposobem by przynieść ulgę maluszkowi jest masaż dziąseł. Może on być wykonywany palcem i to najlepiej owiniętym pieluszką tetrową albo za pomocą specjalnej silikonowej nakładki na palce z wypustkami. Taki masaż musi być bardzo delikatny oraz ostrożnie wykonywany, aby nie spowodować uszkodzeń mechanicznych, ponieważ błona dziąseł jest delikatna i dodatkowo jest jeszcze podrażniona przez wyrzynającego się zęba. Masowanie dziąseł dziecka można rozpocząć jeszcze zanim u dziecka pojawi się etap ząbkowania. Dzięki temu dziecko będzie miało możliwość przyzwyczajenia się do późniejszej obecności m.in. szczoteczki do zębów.
Natomiast na ślinienie oraz gryzienie przedmiotów i piąstek może pomóc odpowiednia zabawka gumowa. Należy wybrać taką o odpowiedniej twardości i musi być ona dostosowana do potrzeb dziecka. Takie gadżety dostępne są również w wersji wypełnionej wodą albo żelem. W związku z tym można je schłodzić w lodówce, (ale nie w zamrażalniku), co przyniesie większą ulgę dziecku. Jednak tutaj trzeba uważać, żeby nie doprowadzić do szoku termicznego albo zbyt silnego obkurczania się naczyń krwionośnych.
Kiedy dziecko bardzo boleśnie odczuwa wyrzynające się ząbki, można zastosować specjalny żel na ząbkowanie – szybko łagodzi ból oraz dyskomfort, wynikający z bolesnego ząbkowania. Ból mogą ukoić również chłodne przekąski. Kiedy dziecko je już stałe posiłki, można mu podać na przykład kawałek schłodzonego banana. Dziecko również chętniej zje kaszki i musy owocowe, jeżeli będą one miały trochę niższą temperaturę niż zwykle.
Higiena jamy ustnej niemowlaka
Podczas ząbkowania ważne znaczenie ma higiena jamy ustnej. W związku z tym konieczne jest regularne oczyszczanie wałów dziąsłowych dziecka. Na przykład można to robić palcem owiniętym pieluszką, którą można zamoczyć w naparze z rumianku. Kiedy już u dziecka pojawią się pierwsze zęby, należy wprowadzić do higieny miękką szczoteczką z małą główką oraz pastę dla dzieci bez fluoru. Bardzo częstym problemem higieny jamy ustnej małych dzieci jest stosowanie zbyt dużej ilości pasty do zębów. Pasta, nawet ta przeznaczona dla najmłodszych, nie może być połykana przez dziecko w dużej ilości.
Referencje:
Boguszewska-Gutenbaum H., Janicha J., Sobiech P., Olczak-Kowlaczyk D., Symptomy ogólne i miejscowe związane z wyrzynaniem zębów mlecznych [w:] „Nowa Stomatologia”, 3/2014.
Olczak-Kowalczyk D, Jackowska T., Helwich E., Mirowska-Guzeł D., Turska-Szybka A., Stanowisko polskich ekspertów dotyczące bezpieczeństwa i skuteczności składników obecnych w środkach medycznych podczas ząbkowania dziecka [w:] „Przegląd Pediatryczny”, 2022, 51(2).
*partnerem wpisu jest Anaftin
Bardzo cenne porady dla rodziców, szczególnie przy pierwszym dziecku.