Ból brzucha u dziecka – jak sobie z nim radzić?

Ból brzucha i skurcze jelitowe u dziecka to duży dyskomfort. Ta dolegliwości mogą mieć podłoże psychologiczne. Szczególnie warto na to zwrócić uwagę u dzieci przedszkolnych, które dość często uskarżają się na tę dolegliwość. My po powrocie do przedszkola po wakacjach w ubiegłym roku przerabialiśmy ten problem przez jakiś czas. Nie obyło się bez konsultacji u pediatry, zrobieniu badań łącznie z usg. brzuszka, morfologii i innych potrzebnych, by wykluczyć inne schorzenia. I jak się niestety okazało, nasz pediatra miał rację. Trwające dość długo bóle brzucha u Jasia niestety związane były ze stresem przedszkolnym.

Ból brzucha i skurcze jelitowe u dziecka (kliknij w link aby przejść do poradnika opracowanego z Prof. dr hab. n. med. Piotrem Albrechtem) zazwyczaj nie zapowiadają poważnej choroby, ale wymaga wnikliwej obserwacji. Warto pamiętać, że każdy ból brzucha u dziecka to sygnał bardzo niepokojący i nie powinniśmy go absolutnie lekceważyć. Im dziecko starsze, tym lepiej, ponieważ może ono określić, co je boli i dać nam pewne wskazówki. W przypadku maleńkich dzieci i niemowląt bólowi brzucha zazwyczaj towarzyszy płacz i ogólne rozdrażnienie. Ból brzucha u dzieci może mieć związek z wieloma sytuacjami takimi jak:

Ból brzucha u dziecka ( przyczyny) ?

1. Najczęstszą przyczyną bólu brzucha u dziecka jest zatrucie pokarmowe. Objawami zatrucia pokarmowego, bardzo często wywołanego zjedzeniem nieświeżego pokarmu (w sezonie letnim często nieświeżych lodów), jest zazwyczaj ból brzucha, ogólne osłabienie, brak łaknienia,  biegunka, wymioty. Dość często zdarza się podwyższona temperatura ciała. Trochę przypomina to grypę żołądkową, choć zazwyczaj trwa jednak krócej. W tej sytuacji nie powinniśmy zmuszać malucha do jedzenia. Warto pamiętać o uzupełnianiu odpowiedniej ilości płynów by nie doszło do odwodnienia. Bo niestety to zazwyczaj kończy się pobytem małego dziecka w szpitalu. U najmłodszych dzieci zatrucie pokarmowe wymaga konsultacji lekarskiej, ponieważ grozi odwodnieniem. Swego czasu z bardzo odwodnionym Jasiem spędziłam 36 godzin w szpitalnym oddziale ratunkowym.
2. Drugim dość częstym problemem bólów brzucha u dzieci są zaparcia i strach przed wypróżnieniem. W takim przypadku kluczem do pozbycia się problemu jest odpowiednio zbilansowana dieta. Warto zadbać o większą ilość posiłków płynnych oraz odpowiedniej ilości zjadanego przez dziecko błonnika. W diecie dziecka nie powinno zabraknąć świeżych warzyw, owoców, oraz odpowiedniej ilości płynów. Zazwyczaj lekarze, zalecają lekkostrawną dietę, jeżeli to nie pomaga, można dziecku zaaplikować czopek glicerynowy przeznaczony dla dzieci. Nie zaszkodzą na pewno, opowiedniodobrane zioła lub suplementy diety, które mają za zadanie ułatwić wypróżnianie i wspomagać trawienie. Niestety w tym przypadku, to odpowiednia dieta może przyspieszyć powrót do zdrowia i aktywności. Warto pamiętać, żę do zaparcia dochodzi, gdy dziecko nie może wypróżnić się ponad trzy dni, a podczas wypróżniania nie może oddać stolca, płacze, męczy się i pręży. Zaparcia u dziecka często wywołują ból brzucha i skurcze jelit. Dotykają one zarówno niemowlęta, jak i starsze dzieci. Po konsultacji z lekarzem można dziecku podawać specjalny syrop lub suplement diety zawierający laktulozę. Jest to naprawdę  stresująca  dziecko sytuacja.
3. Dość częstym problemem powodującym dyskomfort u dzieci są gazy, choć zazwyczaj ta dolegliwość dotyka niemowlęta i naprawdę małe dzieci i są zazwyczaj wynikiem zbyt łapczywego jedzenia i połykania powietrza w trakcie jedzenia. Przez pediatrów nazywane są kolką niemowlęcą. Gazy u starszych dzieci, mogą być objawem alergii pokarmowej. W tym przypadku konieczna jest obserwacja dziecka i eliminowanie produktów, po których zjedzeniu pojawia się problem z brzuchem. Oczywiście wszystko pod opieką lekarza. Nie należy tego robić na własną rękę.
4. Grypa żołądkowa to również dość częsty problem problemów z bolącym brzuchem. Jeżeli chodzi o sposób zarażanie, to niestety na to nie mamy wpływu, ponieważ jest to infekcja wirusowa. Bardzo często dopada ona dzieci w szkołach, przedszkolach i żłobkach. Zazwyczaj jednak choruje cała rodzina.
5. Ból brzucha u dziecka  spowodowany alergią pokarmową. Niestety w przypadku tego problemu wymaga się od rodziców wprowadzenie w życie zmian nawyków żywieniowych. Do najczęstszych alergenów pokarmowych należą mleko krowie i jego przetwory, orzechy, jaja, owoce cytrusowe, ryby, czekolada. Do typowego dla alergii dyskomfortu wiązanego z bólem brzucha, mogą dojść takie objawy jak, katar, wysypka, kaszel. U nas po wyelimnowaniu z jadłospisu niektórych produktów, jest o wiele lepiej.
6. Dość często  ból brzuszka u noworodków i niemowląt powoduje kolka niemowlęca. Dziecko odczuwa ból brzucha i głośno o tym informuje, zazwyczaj pojawia się to niespodziewanie, a ulgę dziecku może przynieść zmiana pozycji, delikatny masaż i przytulanie. Dziecku można podać herbatkę rumianku lub dostępne w aptekach preparaty przynoszące maluchowi ulgę.  
7. I wreszcie ostatni problem, o którym chciałam napisać to bóle brzucha u dzieci – związane są z lękiem (strachem, stresem przed rozstaniem z rodzicami) . Zazwyczaj taki ból brzucha znika po kontakcie z rodzicem i przytuleniu. Przyczyną nie musi być tylko lęk. Czasami problem jest złożony. Nam pediatra we wrześniu ub roku tak właśnie powiedział, że stres związany z rozpoczęciem edukacji przedszkolnej prawdopodobnie, Jasiek odreagowuje bólem brzucha. Niestety rozpoznanie tego typu przypadłości jest dość trudne i wymaga od rodzica codziennej obserwacji dziecka. Jeżeli dziecko zaczyna narzekać na ból brzucha przed pójściem do szkoły lub przedszkola to dla nas informacja, że może coś jest na rzeczy. W takiej sytuacji powinniśmy z nim na spokojnie rozmawiać, tłumaczyć i zapewniać o swojej miłości, oddaniu i uwadze.

Ważne

Jeżeli ból brzucha u dziecka pojawia się nagle, jest bardzo silny, nie możemy go zlekceważyć. Jeżeli jest to ból i uczucie kłucia w prawym boku, i nasila się po delikatnym uciśnięciu, to należy działaćszybko. Taki przypadek niestety wymaga bardzo szybkiej konsultacji lekarskiej. Niestety takie objawy bardzo często są sygnałem, zapalenia wyrostka robaczkowego! Co bywa bardzo niebezpieczne dla zdrowia i życia małego dziecka (2)  .

Jak ukoić ból brzucha u dziecka, – jak sobie z nim radzić?

Uniwersalne metody na pozbycie się bólu brzucha u dziecka to zazwyczaj delikatny masaż, kąpiel w ciepłej wodzie, podanie herbatki  rumiankowej lub mięty. Często stosuje się  ciepły okład na brzuszek, lub podanie ziołowego syropu.

Co na ból brzucha i skurcze jelit u dziecka?

Na pewno choćby chwilową ulgę dziecku podczas bólu brzucha, może przynieść delikatny masaż brzuszka. Jeżeli bólowi brzucha towarzyszą jeszcze inne dolegliwości jak np.: biegunka, wymioty, podwyższona temperatura ciała to być może jest to zatrucie pokarmowe i w tym przypadku powinniśmy z malcem zgłosić się do lekarza. W celu złagodzenia dolegliwości żołądkowych bardzo często stosowane są napary z ziół lub specjalne herbatki, czasem podaje się również kropelki żołądkowe. Warto pamiętać o ziołach leczniczych, które poleca się w takich przypadkach i są to na pewno:

• Kwiat rumianku,
•  Owoce ostropestu plamistego,
• Liście melisy lekarskiej,
• Liście mięty pieprzowej,
• Korzeń lukrecji.

Podawanie nawet ziół lub suplementów diety z ziołami, warto skonsultować z lekarzem pediatrą lub lekarzem rodzinnym. Ważne, by otoczyć dziecko szczegóną opieką i dać dziecku czas na odpoczynek i regenerację, oraz zadbać o podawanie odpowiedniej ilości płynów.

Jak rozróżnić ból brzucha u dziecka?

Bóle brzucha u dzieci to częsty problem dotyczący około 15–20% dzieci w wieku przedszkolnym (2)  .

Tak naprawdę ciężko jest się tego nauczyć. Choć na pewno w przypadku niemowląt kolka to dolegliwość, którą nie można rozpoznać bardzo szybko, ponieważ pojawia się w określonym czasie i zazwyczaj trwa od kliku dziecięciu minut do kilku godzin. Wszystkie inne dolegliwości związane z bólem brzucha i skurczami jelit u dzieci trzeba obserwować i działać, by przynieść ulgę.

Czy Waszym dzieciom zdarzają się lub zdarzały bóle brzucha? Co wtedy robicie, jak sobie radzicie?

*Uwaga! Powyższe porady są jedynie sugestią i nie mogą zastąpić wizyty u lekarza specjalisty, w przypadku problemów ze zdrowiem dziecka należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem pediatrą.

Bibliografia:

• 1. Poradnik „Rodzicu nie panikuj” Dr. Klus Wachter, Claudia Sarkady, Bright Kuhn-Wydawnictwo REA-SJ 2015
• 2.  http://www.iberogast.pl/pl/twoje-dolegliwosci/bole-skurcze-brzucha/#bol-brzucha-skurcze-jelitowe-dzieci