8 najważniejszych zasad pielęgnacji dziecka z AZS

Atopowe zapalenie skóry jest obecnie jedną z najczęstszych chorób wieku dziecięcego. Bardzo często AZS rozwija się i uaktywnia na skutek zaburzeń funkcjonowania układu odpornościowego i nerwowego. Stres bardzo negatywnie wpływa na skórę u osób chorujących na AZS. Zauważyłam to na Jasiu. Chorobę tą powinien wykluczyć lub potwierdzić lekarz specjalista i zalecić rodzicom, w jaki sposób pielęgnować skórę dziecka.

O AZS-ie i naszych zmaganiach z nim, niebawem chyba napiszę książkę, jednak zanim tak się stanie, chciałabym się z Wami podzielić moimi spostrzeżeniami na temat tej niezwykle ciężkiej i nieprzyjemnej szczególnie dla dzieci choroby.  U dziecka z AZS, należy zapewniać skórze dziecka szczególną pielęgnację i ochronę. Co czasem nie bywa łatwe. Szczególnie sytuacji, kiedy dziecko odmawia smarowania np. 4 razy dziennie.

Pielęgnacja skóry atopowej: 8 podstawowych zasad pielęgnacji dziecka z AZS

Podczas Atopowego Zapalenia Skóry u dziecka stosuje się różne metody leczenia, które lekarz dobiera indywidualnie do każdego dziecka. Zazwyczaj biorąc pod uwagę, stan skóry, wiek pacjenta oraz inne dolegliwości towarzyszące AZS (mam tu na myśli np. alergie). Poniżej zalecenia od naszego alergologa i dermatologa dotyczące pielęgnacji dziecka z AZS.  O tym jak dodatkowo wspomagać proces gojenia się ran powstałych w wyniku zaostrzania się choroby?

1.  Codzienna pielęgnacja i krótkie i niezbyt gorące kąpiele, najlepiej w przegotowanej lub przefiltrowanej wodzie. Warto pamiętać o tym, że zbyt duża dawka chloru – może ją dodatkowo podrażniać. Niestety mieliśmy ostatnio nie lada problem po wizycie na basenie. Skóra Jasia wyglądała bardzo źle. Była dodatkowo wysuszona, podrażniona i pojawiła się na niej wysypka. Nie zaleca się również używanie myjek i gąbek, ponieważ mogą nasilić objawy choroby i podrażniać skórę. Warto pilnować długość paznokci u dziecka. Jak wiadomo, dzieci trudno jest upilnować, kiedy ciało zaczyna swędzieć, więc im krótsze, tym lepiej.
2. W przypadku pielęgnacji dzieci z AZS niezwykle istotny jest dobór kosmetyków. Maści i kremy warto trzymać w lodówce, ponieważ chłodny kosmetyk po nałożeniu na skórę, przynosi dziecku ulgę. Warto wybierać kosmetyki, które działają przeciwbakteryjnie, dobrze nawilżają i natłuszczają suchą skórę. A co również bardzo ważne łagodzą świąd i podrażnienia. Podczas pielęgnacji skóry atopowej warto pamiętać o schładzaniu kosmetyków w lodówce.
3. Odpowiednie nawilżanie i natłuszcanie skóry. Nawilżanie, natłuszcanie i jeszcze raz nawilżanie. Tak naprawdę Jaśka skóra nigdy nie wygląda idealnie, zdarza się, że jest dużo lepiej, jednak utrzymująca się suchość i szorstkość pozostaje. Tak naprawdę Pan doktor powiedział na ostatniej wizycie, że należałoby go smarować minimum 3-4 razy dziennie. Szczególnie pilnować tego w chwilach zaostrzenia się choroby i smarować nawet częściej. Dermatolodzy zdecydowanie polecają   emolienty.   Są one łagodne, dość dobrze nawilżają i natłuszczają skórę dziecka. Należy natłuszczać skórę dziecka po każdej kąpieli.  Emolienty najlepiej się rozprowadzają i wchłaniają, gdy stosujemy je na wilgotną skórę.
4.  Odpowiednie ubrania i bielizna dla dziecka. U nas wymiana ubrań na bawełniane już daje pierwsze efekty. Na co powinniśmy zwracać uwagę, kupując ubranka dla dzieci?, na ich skład. Zdecydowanie jak najwięcej ubranek uszytych z prawdziwej bawełny. Bawełna jest delikatna i nie powoduje dodatkowych podrażnień. Aby twoje dziecko mogło czuć się swobodnie, a objawy AZS nie nasilały się, skóra musi mieć zapewniony maksymalny komfort. Ubrania powinny być luźne i najlepiej metek dziś rozumiem, dlaczego mój syn każe mi się pozbywać wszystkich metek. One po prostu drażnią jego skórę.
5.  Przynajmniej 3-4 razy w tygodniu krótka, trwająca max.5 minut kąpiel lecznicza, czy to w krochmalu, zrobionym z mąki ziemniaczanej czy w specjalistycznych środkach myjących. Jak dla mnie kąpiel w krochmalu to rewelacyjny środek łagodzący AZS. Tak jak napisałam, woda nie powinna być zbyt ciepła. Jej optymalna temperatura to 27–30°C (wyższa temperatura może dodatkowo nasilać świąd).
6. Warto zadbać o miejsce do spania i porządek w domu. Pozbyć się z domu alergenów i chemii, która może dodatkowo zaostrzać chorobę. Poleca się również pościele antyalergiczne, które nie drażnią skóry. Pościel powinna być prana w specjalistycznych preparatach i przynajmniej raz w tygodniu zmieniana. Zbyt wysokie temperatury nasilają świąd towarzyszący AZS i chęć rozdrapywania przesuszonych miejsc. Temperatura sypialni dziecka powinna wynosić maksymalnie 20°C. Postaraj się także, aby w mieszkaniu było jak najmniej roztoczy kurzu. Zadbaj o dostęp świeżego powietrza. Wietrz mieszkanie przynajmniej dwa razy dziennie. Przy pielęgnacji skóry dzieci z AZS warto pamiętać, aby sięgać po sprawdzone preparaty, nie koniecznie te z reklamy.
7. Łagodne detergenty do prania ubrań nie tylko dziecięcych. Do prania ubrań dziecka z AZS powinno się używać wyłącznie proszków hipoalergicznych. Oraz korzystać ze specjalnych programów antyalergicznych w pralkach. Zaleca się również prasowanie ubrań.
8. Co bardzo istotne w opiece i pielęgnacji chorego, regularne kontrole u alergologa i dermatologa. Częstotliwość takich wizyt ustala lekarz prowadzący. My zazwyczaj do alergologa lub dermatologa chodzimy co 1,5 miesiąca. Chyba że wymaga tego sytuacja to częściej.

Jaki błąd często popełniają rodzice podczas pielęgnacji skóry dzieci z AZS-em?

Wiadomo, że skóra czasie zaostrzenia się choroby, dużych zmian zapalnych i świądu wymaga wsparcia specjalnych leków, leków wydawanych na receptę, które są sterydami. Zabrania się ich używania na co dzień. Sterydy działają bardzo szybko i stan skóry poprawia się z dnia na dzień. Często rodzice boją się przerwać leczenia sterydami, bojąc się nawrotu choroby. Często skóra przyzwyczajona do silniejszych specyfików używanych na co dzień, będzie jeszcze trudniejsza do pielęgnacji. Mnie lekarz alergolog ostatnio powiedział tak. „Sterydy tak, ale z głową i maksymalnie 3-4 dni. Ponieważ zbyt długie stosowanie sterydów niesie za sobą szereg zmian takich np. jak (zanik skóry)”. Nie wywołamy takich skutków ubocznych, stosując się do zaleceń lekarza prowadzącego.

AZS to uszkodzony w skrócie uszkodzony płaszcz lipidowy skóry lub zaburzony proces produkcji lipidów. Regularne natłuszczanie (nie wystarczy smarować 1-2 razy a od 3 do 4 razy dziennie) dzięki temu na powierzchni skóry powstaje warstwa ochronna, która zapobiega utracie wody z naskórka. Warto wybierać  emolienty, które nie tylko stworzą na powierzchni skóry film o działaniu ochronnym, ale odbudują jej barierę ochronną i zredukują towarzyszący temu schorzeniu świąd.

Zazwyczaj AZS rozpoczyna się w wieku dziecięcym.  W jej przebiegu występują okresy dużych zmian u dziecka, czyli zaostrzeń i remisji, czyli tzw. wygaszenia się choroby na jakiś czas. Skóra osób chorujących na AZS jednak zazwyczaj całe życie już pozostaje sucha i wrażliwa. Dodatkowo chorzy na AZS są, bardziej niż inni, narażeni na inne schorzenia alergiczne, m.in. katar sienny, atopową astmę oskrzelową. Z czasem zmiany skórne mogą zmienić się w zmiany osłuchowe. O tym ostatnio mówił mi nasz alergolog.

Z roku na rok przybywa zachorowań na AZS. W Polsce na choroby atopowe zapada aż 10-20% dzieci. Zazwyczaj pierwsze objawy tej choroby w 75% występują u dzieci poniżej 5. roku życia. O przyczynach AZS, które nie są do końca znane, pisałam kiedyś na blogu. Wiem, że istotnym czynnikiem, który powoduje nawroty choroby, jest podłoże psychologiczne, czyli stres. W chwilach jego zwiększenia AZS powraca.

W dużym skrócie, jak możemy ulżyć dzieciom z AZS?

Najważniejsza w tym przypadku jest odpowiednia pielęgnacja skóry dziecka, dieta, odstawienie produktów alergizujących, jeżeli testy potwierdziły u malucha alergie, odpowiednia pielęgnacja. Do pielęgnacji skóry dziecka skłonnej do alergii, przesuszania i zmian powstających w wyniku chorowania na AZS, powinniśmy stosować emolienty dla dzieci. Takich samych zabiegów pielęgnacyjnych jak kąpiele w    emolientach, odpowiednia dieta, oraz nawilżanie, ochrona i odżywianie, wymaga skóra atopowa u niemowląt. Pielęgnacja skóry atopowej jest trudna. Codzienne natłuszczanie emolientami może złagodzić objawy u chorego. Atopia wymaga nie tylko leków, lecz również odpowiedniej pielęgnacji zbyt suchej skóry. Skóry z uszkodzonym płaszczem lipidowym, o czym ostatnio wspomniał mi alergolog.

AZS jest przewlekłą chorobą zapalną o wieloczynnikowej etiologii, dlatego dotąd nie ma możliwości jej skutecznego wyleczenia, trudno także doprowadzić do tzw. stanu wyciszenia.

Nie jestem specjalistą w tej dziedzinie, jestem mamą, której dziecko od 4 lat zmaga się z tą uciążliwą chorobą. Z moimi czytelnikami dzielę się tylko swoimi spostrzeżeniami dotyczącymi przypadków zachorowań i pielęgnacji przy AZS-ie. Podpowiadam, co w naszym przypadku się sprawdza, czego warto unikać, aby nie zaostrzać choroby. Diagnozy, powinni stawiać lekarze specjaliści. Jeżeli jednak problem alergii i AZS dotyczy kogoś bliskiego może mój wpis pt: „Alergik w domu, na co należy zwrócić uwagę?„ Podpowie Ci jak postępować w przypadku choroby u siebie lub dziecka. Ważne jest  też znalezienie dobrego specjalisty, który będzie wiedział jak leczyć dziecko.

Czy spotkaliście się z zachorowaniami na AZS wśród znajomych lub rodziny? A może sami borykacie się z problemami suchej i skłonnej do alergii skóry? Używacie jakiegoś kosmetyku, który u Was się sprawdza?

*Uwaga! Powyższe porady są jedynie sugestią i nie mogą zastąpić wizyty u lekarza specjalisty, w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.